జాతీయం: సీతారాం ఏచూరి (12 ఆగస్టు 1952 – 12 సెప్టెంబర్ 2024) తన అసమాన సేవలతో భారతీయ రాజకీయాల్లో ప్రత్యేక గుర్తింపు పొందిన నాయకుడు. మార్క్సిస్ట్ సిద్ధాంతాలను ప్రాణంగా భావించే ఏచూరి, సీపీఐ(ఎం) ప్రధాన కార్యదర్శిగా దేశవ్యాప్తంగా వామపక్ష ఉద్యమాలకు కొత్త దిశానిర్దేశం కల్పించారు. 72 ఏళ్ల వయస్సులో ఆయన మృతి వామపక్ష రాజకీయాల్లో అపార లోటని చెప్పకతప్పదు.
ప్రారంభ జీవితం:
సీతారాం ఏచూరి 1952 ఆగస్టు 12న మద్రాసులో జన్మించారు. ఆయన తండ్రి సర్వేశ్వర సోమయాజుల ఏచూరి, తల్లి కల్పకం ఏచూరి కాకినాడ, ఆంధ్రప్రదేశ్కు చెందినవారు. తండ్రి ఆర్టీసీ ఇంజనీర్గా, తల్లి ప్రభుత్వ ఉద్యోగిగా పనిచేశారు. ఏచూరి చిన్ననాటి నుంచే చదువులో ప్రతిభావంతుడు. హైదరాబాదులోని ఆల్ సెయింట్స్ హైస్కూల్లో చదివిన తరువాత, 1969లో తెలంగాణ ఉద్యమం సమయంలో డిల్లీకి వెళ్లి, ప్రెసిడెంట్స్ ఎస్టేట్ స్కూల్లో భారతదేశంలోనే మొదటి ర్యాంకును సాధించి ప్రతిభను చాటుకున్నారు. తర్వాత స్టీఫెన్స్ కళాశాలలో ఎకనామిక్స్లో బీఏ, జవహర్లాల్ నెహ్రూ యూనివర్సిటీ (JNU)లో ఎకనామిక్స్లో ఎంఏ పూర్తిచేశారు. అక్కడ కూడా ప్రథమ శ్రేణితో రాణించారు.
రాజకీయ ప్రవేశం:
ఏచూరి రాజకీయాల్లోకి 1974లో విద్యార్థి ఉద్యమాల ద్వారా ప్రవేశించారు. స్టూడెంట్స్ ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియా (SFI)లో చేరి, తరువాత 1975లో సీపీఐ(ఎం)లో చేరారు. అత్యవసర పరిస్థితి సమయంలో ఆయన అరెస్టు చేయబడ్డారు. విద్యార్థి సంఘం నాయకుడిగా మూడు పర్యాయాలు JNU విద్యార్థి సంఘం అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పటిష్టమైన విద్యార్థి ఉద్యమాలను నడిపించారు.
1984లో సీపీఐ(ఎం) సెంట్రల్ కమిటీ సభ్యుడిగా ఎన్నికయ్యారు. 1992లో పొలిట్బ్యూరో సభ్యుడిగా ఎదిగారు. 2015లో సీపీఐ(ఎం) ప్రధాన కార్యదర్శిగా బాధ్యతలు స్వీకరించారు. ఆయన సీపీఐ(ఎం) లోని పాత మరియు కొత్త తరాల మధ్య ఒక కీలకమైన నేతగా పరివర్తన చెందారు. ఆయన తూర్పు రాష్ట్రాల్లో మాత్రమే కాకుండా, దేశవ్యాప్తంగా వామపక్ష రాజకీయాలకు కొత్త శక్తిని ఇచ్చారు.
కూటమి సమీకరణాలు:
ఏచూరి కూటమి రాజకీయాల్లో ప్రత్యేక ప్రతిభావంతుడు. 1996లో యునైటెడ్ ఫ్రంట్ ప్రభుత్వం ఏర్పాటులో కీలకపాత్ర పోషించారు. 2004లో యుపిఎ ప్రభుత్వం ఏర్పాటులో కూడా ఆయన పాత్ర అత్యంత ముఖ్యమైనది. ఆయన హరికిషన్ సింగ్ సూర్జీత్ coalition-building విధానాన్ని కొనసాగించడంలో ప్రత్యేకంగా గుర్తింపు పొందారు.
రాజ్యసభ సభ్యునిగా:
2005లో పశ్చిమ బెంగాల్ నుంచి రాజ్యసభకు ఎన్నికై, 2017 వరకు అక్కడ ప్రజా సమస్యలపై పోరాడారు. ఇండో-అమెరికా అణు ఒప్పందం వంటి జాతీయ అంతర్జాతీయ అంశాలపై పార్లమెంట్లో గట్టిగా తన బాణీని వినిపించారు. విపక్షంగా ఉన్నప్పుడు, ప్రభుత్వంపై ఎన్నో విలువైన విమర్శలు చేయడమే కాకుండా, ప్రజాస్వామ్య హక్కుల రక్షణకు ఎంతగానో పాటుపడ్డారు.
వ్యక్తిగత జీవితం:
ఏచూరి జర్నలిస్ట్ సీమా చిస్తీని వివాహం చేసుకున్నారు. సీమా ది వైర్ సంపాదకురాలిగా, ఇండియన్ ఎక్స్ప్రెస్ డిల్లీ ఎడిటర్గా సేవలందించారు. ఆయనకు ఒక కుమారుడు ఆశిష్ ఏచూరి, కుమార్తె అఖిలా ఉన్నారు. 2021లో కోవిడ్-19 మహమ్మారి కారణంగా ఆశిష్ మరణించడంతో ఏచూరి కుటుంబంలో తీవ్ర విషాదం నెలకొంది. అయినప్పటికీ, ఆయనలోని స్ఫూర్తి కొరవడలేదు.
అంతిమ రోజులు:
2024 ఆగస్టులో ఊపిరితిత్తుల ఇన్ఫెక్షన్ తో అనారోగ్యానికి గురైన ఏచూరి, సెప్టెంబర్ 12న ఎయిమ్స్ ఆసుపత్రిలో తుదిశ్వాస విడిచారు. ఆయన మరణం వామపక్ష ఉద్యమాలకు తీరని లోటుగా అభివర్ణించడంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు. ఆయన శరీరాన్ని పరిశోధన కోసం ఎయిమ్స్కి దానం చేసి అయన మానవత్వాన్ని, సమాజంపై తనకున్న అభిమానాన్ని చాటుకున్నారు. సీతారాం ఏచూరి తన జీవితమంతా ప్రజల కోసం, సమాజం కోసం అంకితం చేశారు.
ఏచూరి స్మృతి:
సీతారాం ఏచూరి ఒక దార్శనికునిగా, ఆలోచనా ప్రధానుడిగా, ప్రజాస్వామ్య పరిరక్షకుడిగా, వామపక్ష ఉద్యమంలో ప్రతిభావంతుడిగా ప్రజాపథంలో చిరస్థాయిగా నిలిచిపోతారు.