అసలు హైకోర్ట్ బెంచ్ అంటే ఏమిటి? దీనివల్ల కలిగే ప్రయోజనం ఏమిటి?
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని కర్నూలులో హైకోర్ట్ బెంచ్ ఏర్పాటు దిశగా చర్యలు ప్రారంభమయ్యాయి. నవంబర్ 20న జరిగిన ఏపీ కేబినెట్ సమావేశంలో, రాయలసీమ ప్రాంతానికి న్యాయ ప్రాధాన్యం కల్పించే విధంగా బెంచ్ ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయం తీసుకుంది. ఈ మేరకు న్యాయశాఖ కార్యదర్శి వి.సునీత హైకోర్ట్ రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌కు లేఖ రాశారు.
బెంచ్ అంటే ఏమిటి?
హైకోర్టు బెంచ్ అనేది న్యాయసేవల విస్తరణకు ప్రత్యేకంగా ఏర్పాటు చేయబడిన శాఖ. హైకోర్టు ప్రధాన కార్యాలయం ఉండే నగరానికి బదులు, మరో ప్రాంతంలో న్యాయ విచారణలు చేపట్టే విభాగాన్నే “బెంచ్” అంటారు. ఉదాహరణకు మధ్యప్రదేశ్‌లో జబల్‌పుర్ ప్రధాన హైకోర్టుగా ఉండగా, ఇందోర్ మరియు గ్వాలియర్‌లో బెంచ్‌లు ఉన్నాయి.
బెంచ్‌లో సింగిల్ బెంచ్ (ఒక న్యాయమూర్తి), డివిజన్ బెంచ్ (రెండు న్యాయమూర్తులు), ఫుల్ బెంచ్ (మూడు న్యాయమూర్తులు) వంటి విభజనలుంటాయి. రాజ్యాంగ సమస్యల పరిష్కారానికి ఐదు న్యాయమూర్తులతో కూడిన రాజ్యాంగ ధర్మాసనాన్ని ఏర్పాటు చేస్తారు. సర్క్యూట్ బెంచ్‌లు అనేవి కేసుల విచారణ కోసం న్యాయమూర్తులు మారుమూల ప్రాంతాలకు వెళ్లే విధానంగా పనిచేస్తాయి.
కర్నూలు హైకోర్టు బెంచ్ అవసరం
రాయలసీమలోని కర్నూలు, కడప, అనంతపురం, చిత్తూరు జిల్లాల ప్రజల కోసం ఈ హైకోర్టు బెంచ్ అవసరం కీలకంగా మారింది. రాష్ట్ర జనాభాలో 25 శాతం మంది ఈ ప్రాంతానికి చెందిన వారు. అయితే రవాణా సౌకర్యాలు, అమరావతికి నేరుగా వెళ్లే మార్గాలు లేకపోవడం వల్ల న్యాయసేవల పొందడంలో తీవ్ర ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నారు.
న్యాయవాది దాశెట్టి శ్రీనివాసులు మాట్లాడుతూ, “కర్నూలులో బెంచ్ ఏర్పాటు వల్ల న్యాయ సేవలు రాయలసీమ ప్రజలకు మరింత సులభమవుతాయి. ఇది ఒక న్యాయవిప్లవంగా మారుతుంది,” అని అభిప్రాయపడ్డారు.
రాయలసీమకు ప్రయోజనాలు
- సమయం, ఖర్చు ఆదా
అమరావతికి న్యాయసేవల కోసం వెళ్లే రాయలసీమ ప్రజలు, ప్రస్తుతం 300-500 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించాల్సి వస్తోంది. అయితే, కర్నూలులో బెంచ్ ఏర్పాటు వల్ల ఈ దూరం గణనీయంగా తగ్గుతుంది. - స్థానిక న్యాయ సమస్యల పరిష్కారం
స్థానికంగా న్యాయసేవలు అందుబాటులో ఉండటం వల్ల కేసుల పరిష్కారం వేగవంతమవుతుంది. ప్రజలకు న్యాయం త్వరగా లభిస్తుంది. - ఆర్థికాభివృద్ధి
హైకోర్టు బెంచ్ తోపాటు న్యాయవాదులు, సిబ్బంది కోసం ఉద్యోగ అవకాశాలు పెరుగుతాయి. కోర్టు ఆధారంగా వాణిజ్య కార్యకలాపాలు అభివృద్ధి చెందుతాయి. - మౌలిక వసతుల మెరుగుదల
కొత్త కార్యాలయాలు, రహదారులు, ఇతర మౌలిక సదుపాయాలు కర్నూలు ప్రాంత అభివృద్ధికి తోడ్పడతాయి.
ప్రస్తుత ప్రభుత్వం చర్యలు
ప్రభుత్వం హైకోర్టు బెంచ్ ఏర్పాటు కొరకు రాయలసీమ నుండి దాఖలైన కేసుల వివరాలను హైకోర్టు రిజిస్ట్రార్ జనరల్‌ను అడిగి సమగ్ర సమాచారాన్ని సేకరిస్తోంది. ఈ సమాచారంతో బెంచ్ ఏర్పాటుకు అవసరమైన మార్గదర్శకాలను రూపొందించనుంది.
దేశంలోని ఇతర రాష్ట్రాల బెంచ్‌లు
తమిళనాడు, పశ్చిమ బెంగాల్, ఉత్తరప్రదేశ్, మధ్యప్రదేశ్, మహారాష్ట్ర, రాజస్థాన్, అస్సాం రాష్ట్రాల్లో ఇప్పటికే హైకోర్టు బెంచ్‌లు ఏర్పాటు చేసిన దృష్టాంతాలు ఉన్నాయి. ఇది కర్నూలు బెంచ్ ఏర్పాటుకు ప్రేరణగా నిలుస్తుంది.
ఉదాహరణగా కర్నూలు
వైసీపీ ప్రభుత్వం కర్నూలును న్యాయరాజధానిగా చేస్తామని ఎన్నికల ప్రచారంలో హామీ ఇచ్చింది. ప్రస్తుతం కేబినెట్ ద్వారా సిఫారసు చేయడం ద్వారా, ఇది రాయలసీమ ప్రజలకు భరోసా కలిగిస్తోంది.